Kobieta w okresie ciąży zatrudniona na umowę o pracę podlega szczególnej ochronie uregulowanej szczegółowo w kodeksie pracy. Przedmiotowa ochrona dotyczy nie tylko zakazu wypowiedzenia ze strony pracodawcy umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, ale wyklucza także możliwość rozwiązania takiej umowy w wyniku wcześniej dokonanego wypowiedzenia, a więc w czasie, kiedy pracownica nie była jeszcze w ciąży (uchwała Sądu Najwyższego z 13 kwietnia 1972 r., III PZP 7/72).
Wypowiedzenie umowy z winy pracownicy w ciąży lub w czasie urlopu macierzyńskiego
Istnieją jednak wyjątkowe sytuacje, kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z pracownicą w ciąży lub w okresie urlopu macierzyńskiego. Ma to miejsce wtedy, gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy i gdy reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie takiej umowy (art. 177 k.p.). Sytuację tę reguluje art. 52 k.p., zgodnie z którym pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:
- ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
- popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Przeczytaj: Kobieta w ciąży a wypowiedzenie zmieniające
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Pracodawca podejmuje decyzję w sprawie rozwiązania umowy po zasięgnięciu opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, którą zawiadamia o przyczynie uzasadniającej rozwiązanie umowy. W razie zastrzeżeń, co do zasadności rozwiązania umowy zakładowa organizacja związkowa wyraża swoją opinię niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni.
Wypowiedzenie umowy bez winy pracownicy w ciąży lub w czasie urlopu macierzyńskiego
Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy (art. 177 § 4 k.p.).
W przypadku, gdy w zakładzie pracy działają związki zawodowe, pracodawca powinien obowiązkowo uzgodnić z nimi termin rozwiązania umowy z pracownicą w ciąży.
W razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy nie mają więc zastosowania przepisy szczególne dotyczące ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę, a ogłoszenie upadłości jest wystarczającą przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę (wyrok Sądu Najwyższego z 9 stycznia 2001 r. I PKN 171/00).
Zobacz też: Kobieta w ciąży - umowa o pracę a zasiłek macierzyński
Podstawa prawna:
- uchwała Sądu Najwyższego z 13 kwietnia 1972 r., III PZP 7/72;
- Kodeks pracy art. 52 oraz 177;
- wyrok Sądu Najwyższego z 9 stycznia 2001 r. I PKN 171/00.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
